Ο ρυθμός, λέξη της ίδιας ρίζας με τη ροή, χαρακτηρίζει τη ζωή και συνδέεται με την αρμονία.
Όταν παίζουμε μουσική ρυθμίζουμε τους ήχους πάνω στο χρόνο, ενώ ταυτόχρονα, ρυθμιζόμαστε και εμείς.

Η ΡΥΘΜΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ & ΤΕΧΝΗ

Η ρυθμική πρακτική είναι μια ενέργεια η οποία είναι συμφυής με τη μουσική και εκπαιδευτική διαδικασία. Είναι σαν ένας μηχανισμός ο οποίος ενεργοποιείται, καλλιεργείται και λειτουργεί υπέρ της μουσικής πράξης.

Στο εργαστήριο μελετάμε Ρυθμούς και Συστήματα Ρυθμικής της μεσογείου όπως: το σύστημα ελληνικής προσωδιακής ρυθμικής (γένη-πόδες), οθωμανικό σύστημα Usul, ενώ χρησιμοποιούμε στοιχεία και εργαλεία του Αφροκουβανέζικου (Clave) και του Ινδικού (konakol). Υιοθετούμε το syncopation, από τη σπουδή των drums, και το προσαρμόζουμε στους ρυθμούς μας. Μαθαίνουμε μηχανισμούς ανεύρεσης πολύπλοκων ρυθμών και ρυθμικών μοτίβων. Εξασκούμαστε στη γραπτή απόδοση (παρτιτούρα) και εμπλουτίζουμε το μουσικό κείμενο με σύμβολα πέραν της δυτικής γραφής. Φορτίζουμε τις μελωδικές μας γραμμές με το θεμελιακό ρυθμικό ζεύγος θέσης-άρσης. Χρησιμοποιούμε τη ρυθμική προφορική γλώσσα και αναλύουμε ζητήματα προσωδίας και ποίησης. Εισάγουμε τον αυτοσχεδιασμό και τη ρυθμική δημιουργία από την αρχή. Δανειζόμαστε τεχνικές μελέτης και μάθησης από τις θετικές επιστήμες, τη γλώσσα και τη φιλοσοφία, τις παραστατικές τέχνες, το χορό, την αισθητική, την ιστορία και τη λαογραφία.

Το σεμινάριο αφορά σε οποιονδήποτε και οποιαδήποτε επιθυμεί να έρθει κοντά σε ρυθμικά ζητήματα με σκοπό να αφομοιώσει, να ενσωματώσει (ή) και να φανερώσει όσο το δυνατόν περισσότερες ρυθμικές έννοιες. Δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε όσους και όσες ασχολούνται με τα κρουστά, είναι προσαρμοσμένο για όλα τα όργανα και τη φωνή. Είναι κατάλληλο επίσης για μαθητές/τριες και σπουδαστές/τριες που θέλουν να προετοιμαστούν για μουσικά πανεπιστήμια (Ελλάδας και εξωτερικού) με κατεύθυνση τη world Music. Τέλος απευθύνεται σε όσους/ες θέλουν να μελετήσουν το ρυθμικό αυτοσχεδιασμό.

Το εργαστήριο διαρκεί 3 ώρες 11.00-14.00. Το πρόγραμμα και οι ημερομηνίες διεξαγωγής έχουν ως εξής:  

10 Οκτωβρίου – Παρουσίαση Συστημάτων Ρυθμικής και απλά παραδείγματα ρυθμών. «Ρυθμοί του Αιγαίου»: Μπαγιό, μπέλεντι, μπάλλος, ρούμπα, συρτό. Όργανο αναφοράς: μπεντίρ.

14 Νοεμβρίου – Τετράσημο γένος Ρυθμού. Δακτυλικές διποδίες. «Αραβικοί ρυθμοί»: Maqsum, Wahda, Çifteteli, Safar, Saidi, Malfuf. Συρτοτσιφτετέλι και Mozambique. Όργανα αναφοράς: νταρμπούκα, τουμπελέκι, ιδιόφωνα.

12 Δεκεμβρίου – Διποδίες 3-4 και 4-3. «Τα επτάσημα στα Βαλκάνια»: Συρτός, Καλαματιανός, Ράικο και συναφή, Ζαβλιτσένα, Μαντηλάτο-Τικ-rachenitsa, επτάσημα του ρεμπέτικου, Devr-i Hindi. Όργανο αναφοράς: νταηρές.

16 Ιανουαρίου – Πεντάσημο γένος Ρυθμού. Διποδίες παιονικού γένους. «Πεντάσημοι και εννεάσημοι ρυθμοί» Μπαϊντούσκα, Τικ, Διπάτ, Καρσιλαμάδες: Θράκη, Πόντος, Μακεδονία, Τουρκία. Όργανο αναφοράς: νταούλι.

13 Φεβρουαρίου –  ν-Ποδίες και Κώλα, επαμφοτερισμός θέσης-άρσης, υπέρθεση ρυθμών. «Εξάσημα»: Ζωναράδικο, Τας, Αζέρι, Τσακιστός, Τσάμικα (Πελοποννήσου, Στερεάς, Ηπείρου, Μακεδονίας), Yuruk Semai, Περσικά, Αραβικά. Όργανο αναφοράς: Frame drums.

20 Mαρτίου – Προφορικές παραδόσεις. Το «Ρυθμικοί κύκλοι της Ανατολής»: NimSofyan, Semai, Sofyan, Duyek, Aksak, Evfer, Mohames. Mesk. Όργανο αναφοράς: Κουντούμ.

17 Απριλίου – «Μακεδονικοί Χοροί»: Μολάεβο, Καρατζόβα, Αλί Κλοστκά, Πατινάδα Νάουσας, Πουσιντνίτσα, KrivoHoro. Konakol πολυρρυθμία 4-7. Όργανο αναφοράς: νταούλι.

15 Μαίου – «Αφροκουβανέζικοι ρυθμοί στην ελληνική μουσική»: Clave, Son, Cascara, Guaracha, Mambo, Cha-Cha, Bolero, Rumba. Όργανο αναφοράς: Clave, Bongo, Maracas.

19 Ιουνίου – «Ρυθμική Αρμονία»: Ζαγορίσιο-Συρτό Συγκαθιστό, Νυφιάτικος-Μπεράτι-Πουστσένο, Τσακιστός-ζούρζουνα, Χασαπιά και Συρτός Δράμας. Όργανο αναφοράς: Νταηρές, κασοτάμπουρο.

Κάθε ενδιαφερόμενος/η μπορεί να παρακολουθήσει όποιο μάθημα επιθυμεί, αν και συστήνεται η πλήρης παρακολούθηση. Το μάθημα θα γίνεται στο χώρο του Polis. Υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης από κοντά, κατόπιν κράτησης θέσης και μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπου θα μπορεί ο καθείς να το παρακολουθήσει και ασύγχρονα.

Επιμέλεια – Διαδασκαλία
Αλέξανδρος Ριζόπουλος 
Μουσικός | Υποψήφιος Διδάκτωρ τμ. Μουσικών Σπουδών, Ιονίου Πανεπιστημίου

Κόστος

Παρακολούθηση ενός τρίωρου εργαστηρίου: 15 ευρώ,

Παρακολούθηση όλου του εννεάμηνου κύκλου: 90 ευρώ (10 ευρώ το μάθημα, 30% έκπτωση)

Βίντεο αναφοράς:

https://www.youtube.com/watch?v=eDzuVFTkrQc

https://www.youtube.com/watch?v=c23Ij8rlE0g

https://www.youtube.com/watch?v=87eQtmRpdOA

https://www.youtube.com/watch?v=Mpy0ZeXaLsU